Depresyonun Tıbbi Beslenme Tedavisi

                              

                                           Depresyonun Tıbbi Beslenme Tedavisi

Depresyon ve beslenme arasında kısır bir döngü vardır. Çünkü depresyon bireylerin tüketimlerini etkilerken, tüketimleri de depresyon riskini etkiler. Psikiyatrik hastalıklarda besin ögesi yetersizlikleri görülmektedir. Bu yetersizliklerin önlenmesi iyileşme sürecini etkilemektedir. Hatta kullanılan ilaçların etkinliği de artacaktır. En çok eksikliği görülen mikrobesin ögeleri: Folat, tiamin, magnezyum ve omega 3 yağ asididir. Meyve-sebze, balık tüketimlerinin ve posa alımının yetersiz olduğu bununla birlikte fazla miktarda işlenmiş besin tüketimini görülmektedir. İyi bir diyetle yani sebze, meyve, et, balık ve tam tahıl tüketimi yeterli olduğunda majör depresyon negatif ilişkili iken, kötü bir diyetle yani işlenmiş kızartılmış besinler, rafine gıdalar ve şekerli ürünler ile pozitif ilişkili bulunmuştur. Düşük serotonin düzeyi depresyonu etkilemektedir. B6 vitamini, C vitamini, folat, kalsiyum ve magnezyum tüketimi serotonin üretimi için elzemdir. Triptofan yetersizliği serotonin üretimini azaltırken, kompleks karbonhidrat tüketimi arttırmaktadır.

Basit karbonhidrat tüketimi ile depresyon arasında güçlü bir ilişki vardır. Altı ülkenin bulunduğu bir çalışmada şeker tüketimiyle depresyon görülme oranının pozitif ilişkili olduğu saptanmıştır.

                                                             Besin Ögesi Yetersizlikleri

Depresyonlu bireylerde bazı vitamin ve mineral yetersizlikleri görülmektedir. Bunlar: B1, B3, B6, B12, C vitaminleri, folat ile çinko ve selenyum mineralleridir. Omega 3 seviyeleri düşük olanlarda depresyon görülme riski daha fazladır. Yapılan çalışmalar ile diyete omega 3 eklenmesiyle depresyon belirtilerinde ve görülme sıklığında azalma olduğu saptanmıştır. EPA VE DHA’ dan (omega 3 yağ asitleri) yüksek miktarda içeren balıkları fazlaca tüketen Eskimolarda, çok sık değişen ortam koşullarına rağmen depresyon görülmediği saptanmıştır. EPA ve DHA düzeyleri azaldıkça bireylerdeki depresyon riski artmaktadır. Bu nedenle bireyler balık tüketimlerini arttırmalıdır. APA (Amerikan Psikoloji Birliği) depresyonun önlenmesi ve tedavi edilmesinde tüm yetişkin bireylerin haftada en az 2 kere balık tüketmesini önermektedir. Depresif bireylerin olmayanlara göre serum folat düzeyleri düşük bulunmuştur. Psikiyatrik hastaların üçte birinin iştah durumu bozulmuş, tüketimleri azalmış, emilimleri değişmiş ya da gereksinimleri artmıştır. Folat takviyesi ile belirtiler düzelmektedir. Aynı zamanda folat takviyesi antidepresan tedavi etkinliğini arttırır.                                          Depresif belirtiler ile B vitamini yetersizlikleri arasında bağlantı bulunmuştur. Aynı durum D vitamininde de gözlemlenmiştir. Güneş ışığı alımı yetersiz ise D vitamini ile serotonin hormonu da düşüktür bu nedenle D vitamini eksikliği depresyon riskini arttırmaktadır. Demir eksikliği olan bireylerde depresyon riskinin daha yüksek olduğu belirtilmiştir. Selenyum yetersizliği de depresyon sürecini olumsuz etkilemektedir.                                                                                      

                                                                Beslenme Önerileri              

Düzenli ve sağlıklı beslenilmelidir.

Trans yağ tüketimi azaltılmalıdır.

İşlenmiş ve paketli gıdalar tüketilmemelidir.

Sebze ve meyve tüketimi arttırılmalıdıır. (Toplamda günde en az 5 porsiyon)

Kaliteli protein kaynakları tüketilerek yeterli triptofan (vücudumuz için elzem bir aminoasit) alımı sağlanmalıdır.

Doymamış yağ asitleri olan; zeytin yağı, konola yağı ve fındık yağı tercih edilmelidir.,

Yeterli sıvı tüketimi sağlanmalıdır. (Yaklaşık günlük 2 litre kadar)

Alkol tüketilmemelidir.

Anksiyete durumunda kafein alınmamalıdır.

Haftada 2-3 kez balık tüketilmeli (özellikle yağlı olanlardan), tüketilemiyorsa omega-3 takviyesi sağlanmalıdır.                                    

Tam tahıl ürünleri ve yağlı tohum tüketimi arttırılmalıdır.